Vai, Palm Forest
Het palmenbos van Vai ligt in een prachtige vallei en aan een zandstrand, even ten noorden van het oude Itanos: 28 km van Siteia, 8 van Palaikastro en 6 van Toplou via de respectievelijke wegen. Met een oppervlakte van 200 stremmata (50 acres) bestaat het uit de inheemse Theophrastus palmen - de grootste kolonie niet alleen in Griekenland maar in heel Europa. In Preveli is er een voldoende grote standplaats, met kleinere clusters elders, bijvoorbeeld in Aghios Nikitas. De palm duikt ook hier en daar op in de zuidelijke Egeïsche eilanden, Cyprus en Turkije.
Over zijn oorsprong bestaan vele legenden. Het werd gevormd door de Feniciërs (een foutief geloof dat voortkomt uit het oude verhaal dat zij Itanos stichtten, vroeger), of het is het resultaat van weggegooide pitten achtergelaten door de Egyptische soldaten van Ptolemaeus Philomater, of de geallieerde troepen van Mithradates van Pontus ... of zelfs door Saraceense piraten en indringers!
Hoe dan ook, het is zeker genoeg dat de ontwikkeling en het voortbestaan van het bos te danken is aan het droge klimaat en het grondwater in de vallei.
Het is ook duidelijk dat de palm in het verleden op Kreta voorkwam: zowel Theophrastus als Plinius maken er melding van, en hij is te zien op munten en vaasschilderingen.
Naast de palmen zijn er nog andere planten van Afrikaanse oorsprong - deze ongewone mix toont aan dat het gebied een soort grenskarakter heeft, en een grensgebied is tussen twee verschillende ecologieën. Het gebied ligt ook op een belangrijke trekroute voor vogels. De zachte lijnen van de horizon, de harmonie van het stijgen en dalen van de lage heuvels en kleine vlaktes, de hellingen met hun wijn- en olijfgaarden, de exotische kleuren en het verblindende licht maken van dit gebied een opmerkelijke ervaring. Voeg daarbij de nabijheid van oude steden en een historisch klooster (Toplou), en de som is een ongewone combinatie van culturele, historische en ecologische waarde en belangstelling.
Vanwege zijn bijzondere waarde en schoonheid wordt Vai beschermd door de Griekse staat, de Europese Unie en internationale verdragen.